بسمه تعالی

                                                   متره و برآورد وپروژه 

دانشکده فنی وحرفه ای جیرفت

تدوین مهدی آذر خوش

سرفصل درس :
1. معرفی متره و برآورد
2. آشنایی با دفترچه های فهرست بها و نحوه استفاده از آنها
3. آشنایی با روابط بین کارفرما، مهندسین مشاور وپیمانکار و وظایف هر کدام
4. آشنایی با انواع پیمانها، برگزاری مناقصات وشرایط پیمان
5. آشنایی با روشهای مختلف برآورد اقلام مختلف کارهای ساختمانی
6. آشنایی با صورت وضعیت نویسی، صورت مجلسها و دستور کارها
7. آشنایی با تهیه وتنظیم صورت وضعیت های موقت و قطعی
8. روابط مالی بین کارفرما و پیمانکار
9. تعدیل
مراجع:
-1 متره و برآورد وآنالیزبها، (بازنگری جدید) 2جلد تالیف: مهندس نصرت الله حقایقی
انتشارات دانشگاه علم وصنعت
-2 متره وبرآورد واصول اولیه پیمانکاری، چاپ دوم 1382 تالیف: مهندس محمد علی ارجمند
انتشارات آزاده
-3 اصول متره و برآورد دانشگاهی، چاپ اول 1377 تالیف: سیاوش کباری ، انتشارات دانش و فن
-4 مهندسی متره (کاربرد متره و برآورد) چاپ اول 1380 تالیف: علیرضا میلانی زاده
انتشارات نما
-5 فهرست بهای ابنیه ، انتشار دفتر فنی و تدوین معیارهای معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست
جمهوری (سازمان مدیریت و برنامه ریزی سابق )
-6 شرایط عمومی و خصوصی پیمان، نشریه 4311
www.spac.ir -7 سایت معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی ریاست جمهوری

معرفی متره و برآورد
متره و برآورد
یکی از فاکتورهای اساسی در پروژه های عمرانی و ساخت وساز تعیین و مح اسبه مقادیر مصالح مورد نیاز وسپس
برآورد ریالی پروژه از روی آن مقادیر محاسبه شده می باشد.
در ابتدا مشخص شدن دو ب?عد از مسئله برای مجریان پروژه نقش اساسی دارد:
الف) مقدار مصالح مورد نیاز در طول پروژه چقدر می باشد تا با توجه به برنامه زمان بندی نسبت به تهیه آنها یا
سفارش مصالح اقدام نمایند.
ب) هزینه مالی پروژه در صورت اجرا شدن چقدر خواهد بود ؟
تعریف متره
واژه ای است فرانسوی که معنی آن متر کردن ویا اندازه گرفتن می با شد و در زبان فارسی این لغت Metere متره
بیشتر در علم مهندسی کاربرد دارد.
متره عبارتست از محاسبه و اندازه گیری مقادیر مصالح مورد نی از برای اجرای یک پروژه یا محاسبه مقاد یر مصالح
بکار رفته و مصرف شده در یک پروژه اجرا شده . این پروژه می تواند ساختمان، راه، پل ، تونل،محوطه سازی ،
دیوارکشی، لوله کشی، سیم کشی، و غیره باشد.
با تعریف فوق مثلا اگر در پروژه ای ساخت دیواری آجری مورد نظر باشد باید بتوان میزان آجر مصرف شده ، ملات
ماسه سیمان وتفکیک میزان (مقدار) ماسه ،سیمان , آب و نیروی انسانی مورد نیاز را محاسبه نمود.
تعریف برآورد
اگر مقادیری که با توجه به واحدهای مورد نیاز در قسمت متره به دست آمده قیمت گذاری گردد برآورد ریالی یا بر
آورد قیمت پروژه نامیده می شود.
بنابراین در متره و برآورد دو هدف اساسی دنبال می شود:
الف)تعیین مقاد یر مص الح مصرفی ،نیروی انسانی با توجه به نوع تخصص،تعداد آنها و نیروی ماشین آلات با توجه به
نوع و تعداد و مدت آنها در طول پروژه
ب) تعیین قیمت ریالی یا ارزی پروژه که معمولا در دو مرحله انجام می گردد:
یکی قبل از اجرای پروژه برای تعیین و پیش بینی بودجه پروژه جهت اجرا و دومی در مرحله حین اجرای پروژه
است که معمولا در قالب صورت وضعیت مطرح می شود.
انواع متره
برای بدست آوردن مقادیر مصالح ونیروی انسانی در یک پروژه به دو طریق می توان عمل نمود:
الف)متره باز ب)متره بسته 

 الف) متره باز : در متره باز مقادیر مصالح و نیروی انسانی لازم به صورت تفکیک شده محاسبه می گردد باین
طریق که از روی نقشه های اجرائی یا کار ساخته شده محاسبه می نمائیم که مثلا در کار چه مقدار شن، ماسه ،
سیمان، گچ وغیره و همچنین چند روز یا چند ساعت بنا، کارگر , آرماتور بند ، جوشکار و غیره و یا چند ساعت بالابر
ویا دستگاههای حفاری و غیره لازم می باشد . این مقاد یر که از روی نقشه ها و یا از روی کار ساخ ته شده محاسبه
می شود ، در جداول مربوطه وارد می گردد و با جمع این مقادیر مقدار کل مصالح و نیروی انسانی محاسبه
می گردد.
البته برآورد و متره کردن میزان نیروی انسانی و نیروی ماشین آلات مبنای تئوری و محاسبه خاصی نداشته بلکه
فقط از روی تجربه در کارگاههای مختلف محاسبه و مورد استفاده قرار میگیرد.

ب)متره بسته : در مت ره بسته مقادیر بصورت مجموعه ای که از طرف یک دستگاه ذی صلاحیت مشخص و ارائه
می گردد محاسبه می شود ودر جداول مربوطه وارد می گردد .در ایران این مجموعه ها بوسیله معاونت برنامه ریزی و
نظارت راهبردی ر یاست جمهور ی (سازمان مد یریت و برنامه ر یزی سابق ) دردفترچه هایی به نام فهرست بها در
اختیار گذاشته می شود .در این دفترچه ها بهای اجرای کامل کار مثلا طول قرنیز، سطح فرش موزائیک ،حجم آجر
چینی،حجم بتن ویا کارهای فلزی بر حسب کیلو گرم یا تن و غیره مشخص شده است در این طریقه با توجه به
واحد های لازم نسبت به نوع مصالح ونیروی انسانی بکار رفته در فهرست بها مقادیر از روی نقشه های اجرا یی یا کار
ساخته شده استخراج ودر جداول مربوطه وارد نموده بدین ترتیب مقادیر مص الح و نیروی انسانی بصورت متره بس ته
بدست خواهد آمد.